Optimum Lastik Basıncı

Çoğu kişinin üzerine pek düşünmediği, forumlardan veya kulaktan dolma bilgiler ile uyguladığı, bir kısmımızın ise üzerine ciddi araştırmalar yaparak çözüme ulaştırmaya çalıştığı bir konu lastik basıncının ne kadar olması gerektiği. Aslına bakarsanız lastik basıncı sürtünme katsayısı, konfor, yol tutuşu ve lastik patlaklarını etkileyen bir önemli bir konu ve sürücü ağırlığı, bisiklet ağırlığı, lastik ölçüsü ve hava / yol şartları gibi bir çok etmen tarafından etkilendiği için her kişi ve duruma göre değişiklik gösteriyor.

Bütün bu değişkenlere rağmen aslında basit bir temeli var 15% kuralı, buna daha sonra geleceğim, ancak forumları incelediğinizde veya internette kısa bir araştırma yaptığınızda ciddi bir bilgi kirliliği olduğunu görüyorsunuz. Lastik üzerinde bulunan minimum değer ile maksimum değer ortasında olmalı, maksimum değere şişirilmeli, düz yolda maksimumun %10 altında, bozuk yolda veya arazide minimumum %10 üzerinde olmalı gibi gerçeği yansıtmayan bilgiler.

Bu konuyu araştırırken konuya bilimsel şekilde yaklaşan ve çeşitli denemeler ve deneyler ile kanıtlar sunan ve olması gerekeni matematiksel bir çerçeve içine koymayı başaran en iyi makalenin, "The Dancing Chain" kitabının yazarı Frank Berto tarafından yazıldığını gördüm. Berto' ya göre hava ve yol durumunu ilk etapta konunun dışında tutacak olursan bisikletin ağırlığı, sürücü ağırlığı ve lastik ebatına göre optimum basınç ile şişirilmiş olan bir bisiklet lastiğinin üzerinde yük olmayan hali ile yük olan hali arasında lastik yüksekliği olarak 15% fark olmalı. Biraz önce bahsettiğim 15% kuralı bu. Daha iyi anlaşılması açısından aşağıda Berto' nun şemasını paylaşmak istiyorum;

Berto ayrıca bisiklet, ekipman ve sürücünün toplam ağırlığı ve 700c lastiklerin farklı kalınlıkları için hangi basınç düzeyinin optimum olduğunu belirleyen bir grafik oluşturmuş.

Berto' nun grafiğine göre bisiklet ve kullanıcının toplam ağırlığının 110kg olduğunu ve 700 x 28C lastikler kullandığınızı var sayalım buna göre 1 lastik için basıncınız yaklaşık 90 PSI olmalı. Ön ve ara lastiğin farkı daha çok bisikleti kullanma pozisyonuna göre değişiyor ama kabaca iki farklı oran söz konusu 45/55 ve 40/60. Kullanılacak olan oranı 45/55 olarak alacak olursak ön ve arka basıncı hesaplamak için tek lastik için bulmuş olduğumuz 90 PSI değerinin iki katını alıyoruz buna göre ön lastik için hesap 180 x 0,45 = 81 PSI ve arka lastik için 180 x 0,55 = 99 PSI.

Berto' nun makalesine ulaşmak ve daha detaylı bilgi almak için buraya tıklayınız.

Yeni Macera : 1974 Peugeot PNSL 22 (Bölüm 1)

Bu sefer kısa da olsa yine bir ara vermek zorunda kaldım ama bu arada yeni projenin hazırlığını tamamladım ve sizler ile paylaşmak istediğim daha bir çok konu ile ilgili kafamda dönmekte olan sanal tilkilerin kuyruklarını yakalamayı başardım, bugünden sonra her bir tilki tek tek özgürlüğüne kavuşup gün yüzüne çıkacak.

Yeni projemin baş rolünde, bir önceki Motobecane Sprint gibi, yine bir Fransız güzeli olan 1974 model Peugeot PNSL 22.  Son bir kaç senedir katlanan bisikletlere olan ilgim katlanarak artarken en son geçtiğimiz yaz eşim ile kendimize seyahatlerimizde ve şehir içinde kullanmak üzere iki adet modern katlanır bisiklet satın almıştık, hangi marka ve modeli neden tercih ettiğimizi başka bir gönderinin konu olarak saklı tutuyorum. Ancak içimdeki klasik aşkı sürekli olarak 70’ lerden bir katlanır bisiklet alıp restore etmek üzere beni dürtmeye devam ediyorken bu güzeli keşfettim ve biraz araştırmanın ardından hemen satın aldım.

Satın alma kararımın arkasında önceki bisikletlerimde olduğu gibi yine bir çok parçasının orijinal olması yatıyordu, gördüğüm kadarı ile sadece fren kolları ve aynakolun orijinal olmadığı anlaşılıyor ancak zincir korumasının da orijinal olmayışından şüpheliyim.

İlk bakışta ileri seviyede acemice yapılmış sprey boya dikkat çekiyor bunun yanı sıra orijinal olmalarına karşın çok hasar almış çamurluklar, aşırı yıpranmış olan selesi, pas içinde kırık telleri bulunan jantlar yapılacak listesini hazırlamak konusunda bana ilham veriyor.

Tabi ki yapılacak listesini hazırlamaya başlamadan önce, bisikleti satın almadan önce başladığım araştırmayı genişletiyorum. Peugeot’ un rastladığım ilk katlanır modeli 1969 kataloğunda bulunan Model D22 ve Model D40, ancak 1969 yılı öncesinde bulabildiğim kataloglarda katlanır Peugeot modelleri olmasa da bu yıldan önce Peugeot’ un böyle modeller üretmediği anlamına gelmiyor zira katlanır bisikletlerin 1. Dünya Savaşı sırasında bir çok Avrupa ülkesinin ordusunda kullanıldığını katlanır bisikletlerin tarihçesini araştırırken öğrendiğim bir bilgi.

Bisikletler hakkında araştırmalarımı yaparken kullandığım bir kaç temel var; Bunlardan ilki, tabi ki var ise, bisikletin marka ve modelinin bulunduğu çıkartmalar veya yazılar, seri numaraları, kadronun fiziksel özellikleri ve tabi ki orijinal olduğunu düşündüğüm komponentler.

Bu araştırma sırasında ne yazık ki seri numarası bana çok fazla yol göstermedi ancak klasik Peugeot katlanır modellerini araştırmam sırasında bisikletin ana borusu üzerinde maşaya yakın olan ve ilk etapta anlam veremediğim delik şeklinde bir yuva bana tam olarak modeli ve yılı belirmemde yardımcı oldu. Öncelikle kadronun yapısına bakarak yaptığım araştırma sırasında bu bisikletin bir Nouveau Style olduğunu ve ilk olarak 1972 kataloğunda ortaya çıktığını tespit ettim ancak biraz önce bahsettiğim yuvaya odaklandığımda bu yuvanın ilk olarak 1974 model Nouveau Style modellerinde bulunduğunu ve maşayı kilitlemek için kullanılan bir kilit mekanizması olduğunun farkına vardım. 1975 Kataloğundaki modellerde bu kilit sistemini tekrar kaldırdıkları için bisikletin net bir şekilde 1974 model olduğu kanısına varabildim.

Bu noktada bu araştırmalar sırasında Peugeot’ un katlanır bisiklet modellerini tanımlamak için bir harf ve rakam kombinasyonu kullandığının farkına vardım.

Daha önce bahsettiğim 1969 kataloğunda da olduğu gibi iki farklı rakam söz konusu 22 ve 40. Bu noktada 22 rakamının lastik boyutunu belirleyen bir tanımlama olduğuna inanıyorum zira bu bisiklet alışıla gelmişin dışında 22x1,75 lastiklere sahip yani 550A. 40 Rakamı ise aynı modellerin vitesli versiyonlarında kullanılıyor. NS harfleri sin de tahmin edeceğiniz gibi “Nouveau Style” (Yeni Stil) ve P harfi Fransızca “Pliable” yani “katlanır” ya da “katlana bilir” için kullanılıyor. Katlanma özelliğini ayrı bir şekilde belirtmelerinin asıl nedeni aynı modellerin katlanmayan versiyonlarının da bulunması. Son olarak da L harfi “Luxe” kelimesini ifade ediyor. Bir de henüz anlamını çözemediğim A harfi bulunuyor, ancak bunu da çözüp bu konunun ilerleyen bölümlerinde paylaşacağım.

Daha önce Motobecane’ de olduğu gibi bu bisiklette de ilk yaptığım işlemlerden bir selenin restorasyonu. Deri ile çalışmayı her geçen gün daha çok seviyor olmam ilk iş olarak sele restorasyonu yapmamda tabi ki çok etkili.

Şimdilik bu kadar her yeni aşamayı bölümler halinde sizinle paylaşmaya devam edeceğim.